เดือยกลม (Dowel) เดือยที่นิยมที่สุดในโรงงานอุตสาหกรรม เนื่องจากเร็ว สะดวก และคงความแข็งแรง แต่ถ้ามาเจาะยึดเอง โดยไม่มีอุปกรณ์ช่วย ถือว่ายากพอสมควร
เกี่ยวกับ Dowel jig
จิ๊กนี้หลายท่านเห็นก็สามารถเอาไปทำเองได้ เราเองยังไม่เคยได้นำมาอธิบายให้ได้เห็นกัน หากจะทำใช้เองเครืองมือที่จะต้องมีก็คือ ชุดสว่านแท่น และ อะคิริค หนาสัก 8 มม เพือ่ใช้ในการทำจิ๊กนี้ และเราจะพัฒนา กลุ่ม Dowel jigs ที่มีจำหน่ายในต่างประเทศ มาประยุกต์ใช้กับบางอุปกรณ์ให้ง่ายขึ้น เพื่อลดต้นทุนการผลิตลง
หลักการของจิ๊กก็คือ เป็นตัวใช้ประคองแนวเจาะ เพื่อรักษาระยะและกำหนดขนาด เพื่อถ่ายไปยังไม้แผ่นอื่นอย่างแม่นยำและรักษาแนวดิ่ง แกน X-YและแนวZ อีกด้วย หากไม่ใช้จิ๊ก การเจาะโดยใช้เส้นดินสอกับตาเปล่า อาจทำให้ระยะผิดไป ทั้งด้านความหนาไม้ และระยะห่างระหว่างรู ระหว่างกำหนดตำแหน่งลงหากสไลด์แม้เพียง 0.5มม. การประกอบก็จะเกิดปัญหาในการที่จะอัดให้ได้สนิท (เชื่อว่าหลายท่านคงเกิดปัญหานี้มาแล้วเช่นกัน)
เครื่องมือทำจิ๊กที่จำเป็น
- แท่นสว่าน/แท่นจับสว่านมือ คลิ๊ก ดูรายละเอียด
-อะคิริค หนา 6- 8มม. คลิ๊ก ดูรายละเอียด
|
ตัวไม้แผ่นที่เราเห็นเป็นไม้ยางพารา เราเจาะ รูเอาไว้ 3 รู (ที่เห็นตามภาพ) สังเกตเห็นเป็นเส้นสีน้ำเงิน วิ่งขนานไปกับรูทั้ง3 อยู่ตรงกึ่งกลางรูพอดี ขนาดรูที่เจาะ สอดคล้องกับขนาดเดือยกลม คือ 10มม.
ในที่นี้เรากำหนดระยะห่างระหว่างกึ่งกลางรูเอาไว้คือ คู่แรก 32มม.(สีแดงเส้นแรกจากซ้ายมือ) คู่ที่สอง 50มม.(สีแดงเส้นที่2จากซ้าย) มีเป็นวงกลมสีน้ำเงินลากเชื่อมต่อให้เข้าใจง่ายขึ้น
(จริงๆแล้วในภาพสามารถ เลือกระยะรูได้ถึง3ระยะ ตามหน้าไม้ที่ต้องการ แต่ผู้เขียนกลัวว่าเส้นจะเยอะ จนดูยาก หรือถ้าใครทำรูมากก็สามารถเลือกขนาดระยะได้มากขึ้นตามไปด้วย) แต่พอดูจนจบ เชื่อว่าหลายท่านคงนำไปประยุกต์ใช้ได้มากกว่าจิ๊กตัวนี้
|
|
ภาพนี้ถ่ายด้านล่างจิ๊ก สาเหตุที่เราต้องใช้แผ่นอะคิริคและหนาก็เพราะ เราต้องการมองเห็นเส้น และ รับแรงหนีบปากกาได้นั่นเอง |
ขั้นตอนการเข้าเดือยกลม
|
กรณีนี้เราจะเข้าเดือย ระหว่างพนังไม้กับขาโต๊ะ โดยใช้เดือยกลม |
|
พนังกว้างประมาณ 60 มม. ลองเทียบดูกับระยะรูเจาะของจิ๊กแล้ว เราเลือกเอาระยะคู่แรก เหมาะสมกว่า ถ้าเลือกคู่นอกสุดก็จะห่างเกินไป ทำให้เหลือพื้นที่ด้านข้างน้อยมาก |
|
จากนั้นเราแบ่งกึ่งกลางโดยประมาณของความกว้างพนัง ขีดเส้น หรือใช้ขอขีดก็ได้เช่นกัน |
|
เสร็จแล้วก็เอาพนังมาทาบกับขา ให้ขอบด้านบนเสมอกัน(กรณีที่เราต้องการขอบบนเท่ากัน) แล้วขีดเส้นร่วมกันอีกครั้ง
หมายเหตุ การขีดเส้นร่วมกันก็เพราะเรา ต้องการเส้นอ้างอิงที่จะนำไปเจาะเทียบกับจิ๊ก และสามารถ ให้รู้ด้านที่จะแนบกับจิ๊กได้โดยเอาเป็นด้านบน (ลดปัญหาเวลาไม้หนาไม่เท่ากัน)
|
|
จากรูปนำขามาชนกับจิ๊ก ดูเส้นสีแดงแรก(คือระยะห่างรูที่เราเลือกไว้) ให้ต่อชนกันเป็นเส้นตรงพอดีกับเส้นตรงที่ขีดเอาไว้ที่ขา |
|
เมื่อได้ตำแหน่งดีแล้ว บีบแคลมป์ให้แน่นพอประมาณ |
|
กำหนดระยะความลึกรูเจาะ ตามขนาดเดือยกลม(Dowel) ให้ลึกเกินครึ่งหนึ่งของเดือย ประมาณ2-3มม. แล้วทำสัญลักษณ์ไว้
Tips อาจใช้กระดาษกาว หรือเทป พันเอาไว้ บางท่านอาจใช้ไม้ที่มีขนาดที่เท่ากับโคนดอก ก็จะช่วยให้การเจาะง่ายขึ้น
|
|
เจาะโดยเลือกขนาดดอกเจาะเท่ากับ ขนาดเดือยกลม ในที่นี้ใช้ดอก 10มม. (อาจคับได้เล็กน้อย) |
|
รูปหลังจากเจาะขาเรียบร้อยแล้ว |
|
มา เจาะพนังต่อ โดยให้เส้นที่ขีดเอาไว้ ตรงได้แนวกับเส้นสีแดงเดียวกันกับที่เราเจาะขา
(นั่นหมายถึงเราได้เลือกระยะเจาะชุดเดียวกัน)
|
|
ยึดพนังให้แน่นกับโต๊ะ ทำการเจาะพนัง ใช้ความลึกเท่าเดิม |
|
รูปพนังที่เจาะรูเสร็จแล้ว |
|
หลังจากนั้นใส่กาว |
|
ใส่เดือยกลม ตอกเบาๆ ร่องเกลียวที่มีอยู่ที่เดือยกลม ก็คือพื้นที่ๆจะให้กาวอยู่นั่นเอง
|
|
ใส่กาวที่ขา ทาที่หน้าสัมผัสให้ทั่ว |
|
ทำการประกอบ โดยให้ด้านที่ขีดเส้นร่วม ตั้งแต่เริ่มแรก หันเข้าหากัน
|
|
ลองประกอบด้วยมือและค้อน แนวที่ได้เห็นว่าตรง และขนานกัน
- ระยะห่างระหว่างรูของ พนัง และขา มาจากจิ๊กตัวเดียวกันเส้นสีแดงเส้นเดียวกัน ระยะจึงเท่ากัน
- เดือย ห่างขอบด้านบน(ที่ขีดเส้น) เท่ากันทั้งชุด แม้ความหนาไม้จะต่างกัน เพราะเอาด้านขีดเส้น เข้าหาแผ่นอะคิริค ด้วยกันทั้งคู่
- เดือย ตั้งตรง เพราะจิ๊กมีความยาวพอ ที่จะประคองดอกสว่าน ให้ตั้งตรง
|
|
อัดให้แนบสนิท ด้วยแคลมป์อีกครั้ง |
|
รูปที่ประกอบเสร็จแล้ว พนังกับขาโต๊ะ โดยเดือยกลม (Dowel)
การเจาะจะแม่นยำก็ควรเริ่มต้นจากการทำจิ๊กที่แม่นยำ จิ๊กที่แม่นยำ ก็มาจากเครื่องมืออุปกรณ์ที่แม่นยำ และฝีมือการทำที่ต้องสอดคล้องกัน
|
thaicarpenter.com หวังเป็นอย่างยิ่งว่า จิ๊กที่ใช้กับการเจาะเดือยกลมตัวนี้ คงช่วยให้กลุ่มคนทำงานไม้ ได้ทำงานสะดวก เร็ว และมีคุณภาพดีขึ้นด้วยนะครับ
เหมือนเดิมครับ ใครใคร่ซื้อ...ซื้อ ใครใคร่ทำ...ทำ Win/Win สนใจสั่งซื้อ เดือยกลม(Dowel) คลิ๊กที่นี่ & จิ๊ก คลิ๊กที่นี่
อนุชิต thaicarpenter.com