ช่างแกะสลักนับเป็นช่างฝีมือแขนงหนึ่ง ไม่สามารถใช้เครื่องมือกลใดๆมาช่วยผ่อนแรงได้เลยแม้แต่ชิ้นเดียว ทุกอย่างเกิดจากการใช้ฝีมือและแรงกายล้วนๆ วันนี้ทีมงานได้ไปดูงานแกะสลักของช่างจากภาคเหนือ ที่รวมกลุ่มกันลงมาประกอบอาชีพแกะสลัก พวกเขาเล่าให้เราฟังว่า ก่อนหน้านั้นเร่ร่อนไปหลายที่แต่ก็ประสบปัญหาการตลาด จนมาจบลงที่นี่ เป็นบริษัทที่รับแกะสลักที่ส่งออกไปยังต่างประเทศ เปิดให้คณะท่องเที่ยวสามารถเข้าชมผลงาน และดูการแกะสลักได้ เขารู้สึกว่ามั่นคงกว่า แม้จะได้ค่าแรงเป็นรายวัน แต่ก็มีงานไม่ขาดมือ ค่าแรงก็ขึ้นอยู่กับฝีมือและประสบการณ์

 ผลงานที่สำเร็จแล้ว มีทั้งสั่งจอง และยังไม่สั่งจอง จากชาวต่างชาติ

    ส่วนใหญ่ไม้ที่นำมาทำการแกะสลักจะเป็นไม้สัก ด้วยคุณสมบัติที่ไม่แข็งเกินไป เนื้อละเอียด เหนียว และเป็นที่รู้ๆกันว่าปลวกไม่กิน และมักจะเป็นไม้ชิ้นเดียวกันทั้งแผ่น ทำให้สนนราคาเป็นได้ถึง7หลักเลยทีเดียว กอปรกับการใช้จินตนาการและประสบการณ์ที่จะใส่ลงไปในไม้แผ่นนั้นได้อย่างลงตัว ตั้งแต่สิ่วกระทบลงบนแผ่นไม้ครั้งแรกจนถึงครั้งสุดท้าย ดูแล้วเชื่อเหลือเกินจะต้องมีการวางแผนเอาไว้อย่างละเอียดถี่ถ้วนแล้วก่อนจะลงมือว่างานที่ได้จะออกมาแบบไหนสังเกตได้จากรูปช้างที่ต่อกันทั้งโขลงได้อย่างลงตัว

    สิ่วที่นำมาให้ทีมงานดูว่ามีกี่ขนาด และนั่นก็เพียงพอที่จะบอกว่างานแกะสลักมีเครื่องมือที่จะต้องเลือกใช้ให้เป็นด้วยเช่นกัน ส่วนที่เห็นในภาพถัดมาก็เป็นค้อนไม้ และค้อนเหล็ก ที่จะเลือกใช้ในขั้นตอนการแกะว่าจะหยาบละเอียดอย่างไร

  ก่อนการแกะช่างบอกว่าเราจะต้องมีภาพที่เป็นลายเส้นก่อน พร้อมกับสาธิตการจับสิ่ว และแกะให้ทีมงานดู พอได้ดูแล้วต้องขอบอกเลยครับว่าทักษะการแกะขั้นเทพเลยครับ เร็วมากการใช้สิ่วครบทุกอันที่วางอยู่ตรงหน้า การลงน้ำหนักค้อนมีหนักมีเบาตามความรูปที่ได้ลงเป็นลายเส้นเป็น2มิติและ จาก2มิติเป็น3มิติได้จากการใช้ทักษะและจินตนาการ

     ความละเอียดอ่อนที่ได้เห็นในภาพต้องใช้สิ่วที่มีความคมมาก โดยเฉพาะแนวที่อยู่ในลักษณะขวางไม้ จะทำให้หักง่าย ซึ่งก็มีอยู่ให้เห็น ก็ใชกาวร้อน เป็นตัวยึดประสานเอาไว้(กาวน้ำ หรือกาวตราช้างที่เรารู้จักและคุ้นเคยกันนี่แหละครับ)

         นี่เป็นงานที่ลูกค้าสั่งมาจากต่างประเทศ เป็นไม้สักที่มีขนาดความกว้างประมาณเกือบๆเมตร ยาวกว่า6ศอก เห็นจะได้ (ราวๆ3เมตร) เราถามช่างที่กำลังแกะงานนี้อยู่ว่าแกะมานานเท่าไรแล้ว ช่างบอกว่า "ก็นานแล้ว นานแค่ไหนก็ลองคิดดู ถ้าเป็นผู้หญิงเริ่มตั้งแต่ตั้งท้อง ตอนนี้ก็คลอดแล้วละครับ" ก็คงจะเกือบๆปีแล้วครับ

   ยกกันมาทั้งครอบครัวเลยครับ พวกผู้หญิงก็ให้แกะจำพวกไม่ยากนัก โต๊ะหมู่บูชาที่นี่มีตลอดทั้งปี ส่วนลูกๆก็จะได้รับการซึมซับ จากการช่วยงานเล็กๆน้อยๆ อยู่กับครอบครัว

   คุณเซี่ยง ก็สนใจเรื่องการแกะสลักเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะสิ่ว ที่มีเนื้อเหล็กที่แกร่งและคม

   สิ่วสามารถใช้จนเหลือสั้นเพียงนี้ นับว่าเป็นการใช้เครื่องมือที่คุ้ค่าจริงๆครับ