การเกิดเป็นมนุษย์เป็นของยากสมัยพุทธกาล พระพุทธจ้าทรแสดงธรรมอยู่ ณ วัดเชตวัน มีอุบาสก๕ คนป็นพื่อนกัน มนั่ฟังธรม ทั้ง๕ คนต่งมีกิริยอาการต่างๆ กัน คนหนึ่งนั่งหลับ คนหนึ่งนั่งเอานิ้วเขียนพื้นดินเล่น คนหนึ่งนั่งเขย่าต้นไม้ คนหนึ่งนั่งแหงนดูท้องฟ้า มีเพียงคนเดียวที่นั่งฟังด้วยอาการสงบพระอานนท์กราบทูลถามพระพุทธจ้าว่า "ทำไมอุบาสกเหล่านี้จึงแสดงกิริยาเช่นนั้น"  พระพุทธเจ้าจึงทรงล่อดีตชาติของอุบาสกแต่ละคนว่าอุบาสกที่นั่งหลับเคยเกิดเป็นงูมาแล้วหลายร้อยชาติ เขาหลับมาหลายร้อชติแล้วก็ยังไม่อิ่ม แม้แต่ฟังทศน์พระพุทธเจ้า ธรรมะก็ไม่เข้าหูยังหลับอยู่อย่างนั้นอุบสกที่เอนิ้วมือขีนพื้นดิน เคยเกิดเป็นไส้เดือนมาหลายร้อยชาตินั่งเอานิ้วเขียนบนพื้นดินล่นอยู่อย่างนั้นด้วยอำนจดวามประพฤติที่ตัวเคยทำมา ก็ไม่ได้ยินธรรมะของพระพุทธเจ้าเช่นกัน อุบาสกที่นั่งเขยต้นไม้อยู่นั้น เกิดเป็นลิงมาแล้วหลายร้อยชาติ ถึงบัดนี้ก็ยังเขย่าต้นไม้อยู่ ไม่ได้ยินธรรมะของพระพุทธเจ้าเช่นกันอุบาสกที่นั่งแหนดูท้องฟ้านั้น เคยเกิดเป็นพราหมณ์บอกฤกษ์ด้วยการดูดวมหลาร้อยชติ ถึงบัดนี้ก็ยังคงนั่งดูท้องฟ้าอยู่ ไม่ได้ยินธรรมะของพระพุทธเจ้า อุบสกที่นั่งฟังธรมอย่างสงบด้วยความเคารพ เคยเกิดเป็นพราหมณ์ศึกษาธรรมะและปรัชญา คันคว้หาความจริงมาหลายร้อยชาติ มาบัดนี้ได้พบพระพุทธเจ้า ตั้งใจฟังธรรมด้วยดี จนได้ดวงตาเห็นธรรมเป็นพระโสดาบันอ่านมาถึงตรงนี้ หลยดนอาจจะนึกสงสัยว่า ชติก่อนเราเกิดเป็นอะไรหนอพระพุทธจ้ตร้ไว้ว่า การได้เกิดเป็นมนุษย์นั้นเป็นเรื่องยาก ต้องมีบุญมาก อุปมาหมือนต่าตบอดตัวหนึ่งดำน้ำอยู่ในทะล ทุกๆ ๑๐๐ ปืเต่าตาบอดตัวนั้นจะโผล่หัวขึ้นมาจากทะเลครั้งหนึ่งในทะเลก็มีห่วงเล็กๆ ขนาดใหญ่กว่าหัวเตาหน่อยหนึ่งลอยอยู่ ๑ ห่วงโอกาสที่เต่าตาบอดตัวนั้นจะโผล่ขึ้นมา แล้วหัวสวมข้ากับห่วงพอดียากเพียงใดโอคสนั้นก็ยังมีมากกว่การที่หล่สรรพสัตว์จะได้มาเกิดเป็นมนุษย์เมื่อพูดถึงจิตวิญญาณที่ท่องเที่ยวในวัฏสงสาร ไม่ว่าจะในภพภูมิใคมนุษย์, สัตว์เดรัจฉน, ปรต, ยักษ์, สัตว์นรก, ทวดา, พรหม ฯลฯ กล่าวได้ว่า "มนุษย์" ป็นภพภูมิที่ประสริฐสูสุดในโลกมนุษย์นี้ โดยอาศัยอัตภาพร่างกายของมนุษย์ จิตของรมีโอกสที่จะมีประสบการณ์ได้ทุกภพเมื่อเราเกิดมา เราอาศัยพแม่มาเกิด กายของเราเป็นมนุษย์ก็จริงแต่จิตใจก็เป็นได้สารพัดอย่าง เปรียบชีวิตมนุษย์เป็นเหมือนห้องทดลองคนที่ขี้เกียจ กินแล้วก็นอน กินแล้วก็นอนชีวิตก็ไม่ต่างอะไรกับงูคนที่ชอบทะเลาะวิวาท ต่อยกัน ตีกัน ก็เป็นเหมือนไก่ชนคนที่ซุกชนอยู่เฉยไม่ได้ ก็เหมือนกับลิงหรือบางคน ชีวิตเป็นทุกข์เดือดร้อนใจ จนบอกว่าเหมือนตกนรกทั้งเป็น ก็เป็นใจที่มีประสุบการณ์เหมือนตกนรคนที่ไม่รู้จักพอ มีท่ไรก็ยังหิวโหยอยากจะได้อยู่ร่ำไป ก็เป็นใจเปรตบางคนถือตัวถือตนชอบใช้อำนาจข่มเหง รังแกผู้อื่น ก็มีใจเหมือนยักษ์บางคนรักสวยรักงาม รักอารมณ์ดี ใจดีมีหิริโอตตัปปะ ก็เป็นใจเทวดาบางคนเพ็ญสมาธิ ภาวนาเข้าฌาน เป็นรูปพรหมอรูปพรหม ก็ใจเป็นพรหมคนที่ประพฤติตนเหมาะสมกับเป็นมนุษย์ ก็มีใจเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์มนุษย์ แปลว่า ใจสูง หมายถึมีจิตใจสูงกว่าสัตว์เดรัจฉาน, เปรตยักษ์, สัตว์นรก มนุษย์รู้จักผิดชอบชั่วดี รู้จักว่าสิใดเป็นประโยชน์ มิใช่ประโยชน์ มีหิรโอตตัปปะ ละอายกรงกลัวต่อบาป ประพฤติตนอยู่ในกรอบการรักษาศีล ๕ คือการรักษาคุณธรรมความเป็นมนุษย์รักษาศีล ๕ ได้ ก็เท่ากับรักษาศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ได้สมบูรณ์ในฐนะมนุษย์ ไม่มากก็น้อยที่ใจของเรได้มีประสบการณ์ในภพชาติอื่นๆ ทั้งที่ต่ำกว่าและสูงกว่ภพภูมิมนุษย์ เรามีปัญญาที่จะรู้ได้จากประสบกรณ์ของเราแล้ววอะไรดี อะไรไม่ดี การเกิดเป็นมนุษย์ถ้าดีก็ดีได้มากๆ แต่ก็นกลัวเหมือนกัน เพระถ้าประมาทก็ทำชั่วได้มาก ถ้าไม่ประมาทรักษาศีล ๕ ทำความดี สร้างบรมี ตั้งไพัฒนชีวิตจิตใจแล้วก็สามารถมีประสบการณ์สูงขึ้น เป็นทวดา พรหม ตลอดจนข้าถึงอริยมรรค อริยผลบรรลุนิพพานได้ มนุษย์จึงเป็นชาติที่มีทางเลือก

พระพุทธเจ้าตรัสไว้ว่า...

เป็นการยากที่ได้เกิดเป็นมนุษย์

เป็นการยากที่ชีวิตสัตว์จะได้อยู่สบาย

เป็นการยากที่จะได้ฟังธรรมของสัตบุรุษ

เป็นการยากที่พระพุทธเจ้าจะอุบัติมา

ขอขอบคุณบทความคุณภาพจาก

ดูหนังออนไลน์